Duyumsadığımızın farkına vardığımızda (çoğunlukla bunu adlandırdığımızda), bunun adı his olur. Davranış göstermenin, harekete geçmenin (fiziksel veya zihinsel olarak), en önemli bileşenlerinden birisi bu hisler. Bazen hislere içsel bir çaba ile ulaşırız. Bazı durumlarda ise dışsal bir uyaran bizdeki bazı hisleri uyandırır.
Bazıan hissimi düşünürüm
Düşündüğüm his olur bazı
Duyduğum, gördüğüm bana gelen sanat vardır bir de
Koşarım peşinden sayesinde
Elektriğime, hareketime yön veren
Dedikleri gibi iyisiyle, kötüsüyle
Hislerden acı; oldukça ilginç bir oluşumdur. Kronikleşmiş bazı acılara sahipseniz, belki biraz olgunlaşmışsa acılar, ama dayanılabilir bir haldeyseler, düşünebilmenize, hatta fikir gibi ses, görüntü gibi bazı şeyler üretebilmenize katkı sağlayabilirler. Buradaki üretim ile daha çok sanatsal bir üretimi kastediyorum. Hangi sanat olduğu pek önemli değil. Mevcut bir sanat ile temas edip bir his bile üretmiş olabilirsiniz. Bu da oldukça önemli bir katkı ve sanat olarak adlandırılabilecek bir üretim bence.
Okan Bayülgen’in bir söyleşisinde, oldukça olgunlaşmış olduğunu düşündüğüm bir anlatımına rastladım: Çocukluğunda incinmiş, kırılmış, hayal kırıklığına uğramış insanlar (ki bu insanların büyük bir bölümünü oluşturuyor) ancak sanat üreterek -tekrar ediyorum, bu sanat bir his üretimi bile olabillir, bu his üretimini kendi içinizde sadece düşünsel ve dilsel olarak hayata getirseniz bile bence sanat olmuştur- daha nezih, daha yumuşak, hislerine daha çok temas edebilecekleri bir hayat zemini yakalayabilirler. Bir başka deyişle, daha iyi, daha mutlu, iyi hissedeceğimiz bir hayat yaşamak istiyorsak, acı hissimizi üretime dönüştürmek etkili bir yöntem olabilecektir.
Bence çok doğru analiz edilmiş bir deneyim. Acı ile -en çok kaçındığımız hislerden birisi ve yine en çok maruz kaldığımız hislerden birisi olarak (bu yöntem, yani sanat ve üretim yöntemi)- sanatsal üretim yöntemini kullanarak başa çıkabilmemiz çok olasıdır. Bunun birkaç sebebinden bahsedebiliriz. Birincisi, bir şey üretmek kendimizi değerli hissettirir. Bir iş başarmış oluruz, bir kek pişirmek, bir yeri tamir etmek, bir şarkı çalmak ya da söylemek gibi. İkincisi hissimizi dışa vurmuş, isyanımızı başkaldırıya dönüştürmüş oluruz. Bu hem canlı hissettirecektir, hem de sosyal bağlamda varlığımızı benlik hissimiz açısından pekiştirmiş olacaktır. (Benlik hissi ve diğerinin ayrımı akıl sağlığı bakımından vazgeçilmez bir davranış biçimidir (Vogeley, 2009), acının dışa vurumu, psikoterapi yöntemleri içinde de kullanılan bir yöntemdir). Üçüncü olarak hayatımıza bir renk katmış olup, buradan gelecek enerji ile (beyin kimyasallarımızda olumlu mödülasyonlara katkı sağlayabilir) önümüzdeki yaşama bir katkı sağlayabilir, kendi varlığımızı geleceğe yönelik güçlendirmiş olabiliriz. Bu ve daha da çeşitlendirilebilecek sebeplerden dolayı, bu tip bir üretim acı ile başa çıkmanın önemli yöntemlerinden birisi olarak sayılabilir.
Acıya sıklıkla maruz kalırız ve her zaman bu duruma karşı bir savunma mekanizması geliştirmeye çalışırız. Acı karşısında geliştirdiğimiz birçok savunma mekanizması daha kısa süreli, acının giderilmesine yöneliktir. Ancak sanatsal üretim bize daha uzun süreli, kalıcı çözüm yöntemleri sunabilir. Bu sayede farklı acılar karşısında genel bir perspektif geliştirebilir, acıların ağırlığını hafifletebiliriz. Sonuç olarak, sanatsal üretim yöntemini kullanarak, yaşamın en önemli gerçeklerinden birisi olan “acı” hissi ile daha iyi baş etmiş olabiliriz.
Sanatsal üretime katkı sağlayabilecek hisleri uyandırabilecek bazı müzikal parçalar
https://www.youtube.com/watch?v=TZbhMdsl-Vk https://www.youtube.com/watch?v=BV1UC62Eyas https://www.youtube.com/watch?v=bAzki-IHSQs
Okan Bayülgen’in söyleşisi
